Η Μητροπολιτική Περιοχή των Αθηνών είναι πολεοδομικό συγκρότημα απαρτιζόμενο από οκτώ αυτοδιοικητικές ενότητες. Έχει έκταση 87,3 τ.χμ., 1.029.520 κατοίκους και πυκνότητα 11.796 ανά τ.χμ. Αστικό κέντρο και έδρα είναι η Πόλη της Αθήνας και περιφερειακοί δήμοι το Γαλάτσι, η Νέα Φιλαδέλφεια, η Δάφνη, η Ηλιούπολη, ο Βύρωνας, η Καισαριανή και ο Δήμος Ζωγράφου. Γεωγραφικά οριοθετείται από τα Τουρκοβούνια, τον Υμηττό, το Ρέμα Πικροδάφνης το Σαρωνικό κόλπο και τον Κηφισό ποταμό.
Η Αθήνα φημίζεται για τα αρχιτεκτονικά και ιστορικά της μνημεία, μουσεία και χώρους τέχνης, τα διπλωματικά της μέγαρα και τη δραστήρια οικονομική και πολιτική ζωή. Καθίσταται προσβάσιμη από το Αττικό Μετρό, τον Ηλεκτρικό Σιδηρόδρομο, το Τράμ, την Εθνική Οδό Αθηνών-Λαμίας και την Αττική Οδό. Αποτελεί έδρα πολυάριθμων ελληνικών και πολυεθνικών επιχειρήσεων με γραφεία στην Επιχειρηματική Ζώνη των Αμπελοκήπων και παραγωγικές μονάδες στη Βιομηχανική Ζώνη της δυτικής περιφέρειας. Στο κέντρο εκτείνονται απέραντοι αρχαιολογικοί χώροι, πεζόδρομοι και καλλωπισμένοι κήποι.
Η μητροπολιτική περιοχή υπάγεται διοικητικά στην Περιφέρεια Αττικής ως Ενότητα Κεντρικού Τομέως, με αντιπεριφερειάρχη την Ερμιόνη Κυπριανίδου. Ανά διοικητική ενότητα εκλέγεται δήμαρχος ο οποίος αναλαμβάνει τη διοίκηση αυτής. Δήμαρχος στην Πόλη της Αθήνας είναι ο Γιώργος Καμίνης.
Η Αθήνα φημίζεται για τα αρχιτεκτονικά και ιστορικά της μνημεία, μουσεία και χώρους τέχνης, τα διπλωματικά της μέγαρα και τη δραστήρια οικονομική και πολιτική ζωή. Καθίσταται προσβάσιμη από το Αττικό Μετρό, τον Ηλεκτρικό Σιδηρόδρομο, το Τράμ, την Εθνική Οδό Αθηνών-Λαμίας και την Αττική Οδό. Αποτελεί έδρα πολυάριθμων ελληνικών και πολυεθνικών επιχειρήσεων με γραφεία στην Επιχειρηματική Ζώνη των Αμπελοκήπων και παραγωγικές μονάδες στη Βιομηχανική Ζώνη της δυτικής περιφέρειας. Στο κέντρο εκτείνονται απέραντοι αρχαιολογικοί χώροι, πεζόδρομοι και καλλωπισμένοι κήποι.
Η μητροπολιτική περιοχή υπάγεται διοικητικά στην Περιφέρεια Αττικής ως Ενότητα Κεντρικού Τομέως, με αντιπεριφερειάρχη την Ερμιόνη Κυπριανίδου. Ανά διοικητική ενότητα εκλέγεται δήμαρχος ο οποίος αναλαμβάνει τη διοίκηση αυτής. Δήμαρχος στην Πόλη της Αθήνας είναι ο Γιώργος Καμίνης.
τοπογραφία
Η Αθήνα γειτνιάζει νοτιοδυτικά με τη Μητροπολιτική Περιοχή του Πειραιώς, δυτικά με το Περιστέρι, βόρεια με τις Αχαρνές, βορειοανατολικά με την Κηφισιά και νότια με τη Γλυφάδα. Από το κέντρο του Πειραιά απέχει 8 χιλιόμετρα, από το Περιστέρι 4, από τις Αχαρνές 11, από την Κηφισιά 12 κι από τη Γλυφάδα 14. Η περιοχή ιστορικά τοποθετείτο στο Άστυ της Αττικής κατά τη διοικητική μεταρρύθμιση του Κλεισθένους, με την εδραίωση του δημοκρατικού πολιτεύματος περί το 620 π.Χ. στην Αθήνα. Σύμφωνα με μελετητές, στην περιοχή αυτή συγκεντρωνόταν η αριστοκρατία η οποία κληροδοτούσε τίτλους στα μέλη της οικογενείας. Ο δήμος τον οποίο συναντάμε στην περιοχή είναι η Αθήνα, πόλις-κράτος με αδιάλειπτο εποικισμό διαχρονικά.
Μετά την απελευθέρωση του ελληνικού έθνους και τη μεταφορά της πρωτεύουσας στην Αθήνα η Αττική χωρίστηκε σε επτά Δήμους. Ένας από αυτούς ήταν ο διευρυμένος Δήμος Αθηναίων.
Μετά την απελευθέρωση του ελληνικού έθνους και τη μεταφορά της πρωτεύουσας στην Αθήνα η Αττική χωρίστηκε σε επτά Δήμους. Ένας από αυτούς ήταν ο διευρυμένος Δήμος Αθηναίων.
διοικητική διαίρεση-στατιστικά
Το 1928 αναγνωρίστηκαν στα όρια του Δήμου Αθηναίων οι οικισμοί Βύρωνας, Νέα Ιωνία, Νέα Σφαγεία, Ώμορφη Εκκλησιά και Νέα Φιλαδέλφεια. Από αυτούς οι οικισμοί Βύρωνας, Νέα Ιωνία, Νέα Σφαγεία και Νέα Φιλαδέλφεια αποτέλεσαν ξεχωριστές κοινότητες το 1933. Επίσης την ίδια χρονιά αποσπάστηκαν οι οικισμοί Κουκουβάουνες, Καλογρέζα, Καισαριανή, Περιστέρι, Καματερό και Υμηττός που συγκρότησαν τις ομώνυμες κοινότητες καθώς και ο οικισμός Πυριτιδοποιείον που αποτέλεσε έδρα της κοινότητας Αιγάλεω. Στην τελευταία κοινότητα εντάχθηκαν επίσης οι οικισμοί Νέες Κυδωνίες, Κτήμα Αλεξάνδρου Λούμη, Σκαραμαγκάς, Νέες Φώκιες και Αγία Βαρβάρα, Αγία Ελεούσα, Σωτηράκι, Δαφνί και Χαϊδάρι. Τελευταία απόσπαση οικισμού από το Δήμο Αθηναίων ήταν ο οικισμός Γαλάτσι που αποτέλεσε ξεχωριστή κοινότητα το 1954.
Πολυπληθέστερος δήμος είναι η Πόλη της Αθήνας με 664.046 κατοίκους, ενώ ακολουθούν η Ηλιούπολη με 78.153 και ο Δήμος Ζωγράφου με 71.026. Μεγαλύτερος σε έκταση δήμος είναι η Πόλη της Αθήνας με 38,964 τ.χ. και μικρότερος η Δάφνη με 2,35 τ.χ. Πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή είναι η Πόλη της Αθήνας με 17.042 κατοίκους ανά τ.χ. και πιο αραιοκατοικημένη η Καισαριανή με 3.374 κατοίκους ανά τ.χ., καθώς η τελευταία συμπεριλαμβάνει μεγάλο τμήμα της πλαγιάς του Υμηττού. Στο συγκριτικό πίνακα που ακολουθεί με το δήμαρχο και στατιστικά της κάθε ενότητας φαίνεται πόσο πυκνοκατοικημένες ή αραιοκατοικημένες είναι οι περιοχές που απαρτίζουν το συγκρότημα:
Φιλαδέλφεια
35.556 κάτοικοι
3,73 τ.χμ. 9.532 κατ. / τ.χμ. |
Δάφνη
33.628 κάτοικοι
2,35 τ.χμ. 14.309 κατ. / τ.χμ. |
Καισαριανή
26.458 κάτοικοι
7,841 τ.χμ. 3.374 κάτ. / τ.χμ. |
Ο Δήμος Αθηναίων αποτελείται από τις κοινότητες της Πλάκας, του Θησείου, του Παγκρατίου, του Κολωνού, των Πατησίων, της Κυψέλης και των Αμπελοκήπων. Η Φιλαδέλφεια απαρτίζεται από τις κοινότητες Νέας Φιλαδέλφειας και Νέας Χαλκηδόνος και η Δάφνη από τις κοινότητες Δάφνης και Υμηττού. Εντός των ορίων των δήμων υπάρχουν πολλές μικρότερες συνοικίες, κάθε μία με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά όπως το Κολωνάκι, του Ψυρρή και άλλες.
|
συγκοινωνιακή σύνδεση
Η Μητροπολιτική Περιοχή είναι προσβάσιμη μέσω του σιδηροδρομικού και οδικού δικτύου της Αττικής. Η ανατολική περιφέρεια εξυπηρετείται από τη μπλε γραμμή του μετρό και τους σταθμούς Μοναστηράκι, Σύνταγμα, Ευαγγελισμός, Μέγαρο Μουσικής, Αμπελόκηποι, Πανόρμου, Κατεχάκη συνεχίζοντας προς το Αεροδρόμιο. Η δυτική περιφέρεια εξυπηρετείται από τη μπλε γραμμή του μετρό και τους σταθμούς Κεραμεικός, Ελαιώνας και την κόκκινη γραμμή από Ομόνοια, Μεταξουργείο, Σιδηροδρομικός Σταθμός Αθηνών, Αττική και Σεπόλια προς Περιστέρι. Ο ηλεκτρικός σιδηρόδρομος διέρχεται στο συγκρότημα από τον Πειραιά μέσω των σταθμών Πετράλωνα, Θησείο, Μοναστηράκι, συνεχίζοντας βόρεια προς Κηφισιά μέσω των σταθμών Άγιος Νικόλαος, Κάτω Πατήσια, Άγιος Ελευθέριος και Άνω Πατήσια. Με τη Γλυφάδα η πόλη συνδέεται μέσω της κόκκινης γραμμής του μετρό και τους σταθμούς Πανεπιστήμιο, Ακρόπολη, Συγγρού Φιξ, Νέος Κόσμος, Άγιος Ιωάννης, Δάφνη, Άγιος Δημήτριος και Ηλιούπολη, καθώς και με γραμμές του Τραμ από Σύνταγμα προς Νέο Φάληρο-Πειραιά ή προς Βουλιαγμένη μέσω Νέας Σμύρνης-Γλυφάδος.
Ο περιφερειακός δακτύλιος σχηματίζεται από την Αλίμου-Κατεχάκη, Αργυρουπόλεως, Αλίμου, Ποσειδώνος, Κηφισού και Βεϊκου-Βριλησσού-Περιφερειακή Τουρκοβουνίων, Κατεχάκη. Με το Περιστέρι συνδέεται μέσω της Λεωφόρου Αθηνών, με τον Πειραιά μέσω Πειραιώς, με τη Γλυφάδα μέσω Συγγρού και Βουλιαγμένης, με τα Μεσόγεια μέσω της Μεσογείων, με την Κηφισιά από την Κηφισίας, με τις Αχαρνές από την Αχαρνών και με τη Φυλή μέσω της Φυλής-Χασιάς. Υπάρχουν αρκετοί δευτερεύοντες οδικοί άξονες επιφορτισμένοι με την κίνηση μέσα στην πόλη, αλλά και για τη σύνδεση των αξόνων του προβληματικού περιφερειακού δακτύλιου λόγω της ξέφρενης δόμησης στην περιφέρεια του συγκροτήματος. Η κίνηση στους συνοικισμούς εξυπηρετείται μέσω των λεωφορείων του ΟΑΣΑ και των τρόλεϋ, αλλά και με το Τραμ.
Ο περιφερειακός δακτύλιος σχηματίζεται από την Αλίμου-Κατεχάκη, Αργυρουπόλεως, Αλίμου, Ποσειδώνος, Κηφισού και Βεϊκου-Βριλησσού-Περιφερειακή Τουρκοβουνίων, Κατεχάκη. Με το Περιστέρι συνδέεται μέσω της Λεωφόρου Αθηνών, με τον Πειραιά μέσω Πειραιώς, με τη Γλυφάδα μέσω Συγγρού και Βουλιαγμένης, με τα Μεσόγεια μέσω της Μεσογείων, με την Κηφισιά από την Κηφισίας, με τις Αχαρνές από την Αχαρνών και με τη Φυλή μέσω της Φυλής-Χασιάς. Υπάρχουν αρκετοί δευτερεύοντες οδικοί άξονες επιφορτισμένοι με την κίνηση μέσα στην πόλη, αλλά και για τη σύνδεση των αξόνων του προβληματικού περιφερειακού δακτύλιου λόγω της ξέφρενης δόμησης στην περιφέρεια του συγκροτήματος. Η κίνηση στους συνοικισμούς εξυπηρετείται μέσω των λεωφορείων του ΟΑΣΑ και των τρόλεϋ, αλλά και με το Τραμ.
αξιοθέατα-περιήγηση
Η Αθήνα κατά κοινή ομολογία είναι μια σύγχρονη κι εντυπωσιακή ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, με πληθώρα αριστοκρατικών κτισμάτων, νεοκλασικών κατοικιών και διπλωματικών μεγάρων που αφήνουν τον επισκέπτη έκθαμβο. Διατρέχεται στη δυτική περιφέρεια από τον Κηφισό ποταμό, ενώ δροσίζεται από τον Ιλισσό και το Ρέμα Πικροδάφνης στην Ηλιούπολη, καταλήγοντας στο Σαρωνικό. Η Αθήνα εμφανίζει πολλές λοφώδεις εξάρσεις όπως ο Ιερός Βράχος της Ακρόπολης, ο Λυκαβηττός, ο Λόφος Φιλοπάππου και άλλοι μεγάλοι λόφοι, αλλά είναι προικισμένη και με πολλούς καλλωπισμένους κήπους όπως ο Εθνικός Κήπος, ο κήπος του Ζαππείου και το Πεδίον του Άρεως. Οι μεγαλοαστικές κατοικίες με πεντελικό μάρμαρο, η Βίλα Ιλίσσια και πολλά σπουδαία κτίσματα πλαισιώνουν το αστικό σύνολο με τρόπο μοναδικό για τα ελληνικά δεδομένα, καθιστώντας την Αθήνα μια πραγματικά εντυπωσιακή πόλη, γεμάτη ευχάριστες εκπλήξεις για τον περιπατητή.
Στον οικιστικό της ιστό αναπτύσσονται φαρδείς δρόμοι όπου στεγάζονται αμέτρητες πρεσβείες, προξενεία, ξενοδοχεία, νοσοκομεία, γραφεία και μουσεία όπως η Βασιλίσσης Σοφίας, η Βασιλίσσης Αμαλίας, η Βασιλέως Κωνσταντίνου, η Αλεξάνδρας και η Πατησίων. Γνωστοί επίσης δρόμοι είναι η Παναγή Τσαλδάρη, η Σταδίου, η Ακαδημίας, η Αθηνάς, Χαρίλαου Τρικούπη, Ιπποκράτους και η Ιερά Οδός που οδηγούσε απ' τους αρχαίους χρόνους στην Ελευσίνα. Οι εσωτερικοί δρόμοι της παλαιάς πόλης στην πλεινότητά τους φέρουν ονόματα επιφανών Αθηναίων.
Η Αθήνα υποδέχεται τους επισκέπτες της μέσω του καλαίσθητου σταθμού του τρένου στον Κολωνό, με οργανωμένες λεωφορειακές γραμμές και τρόλεϊ να συνδέουν και τις πιο απόμακρες συνοικίες της, ενώ το τραμ στην Πλατεία Συντάγματος ταξιδεύει τους κατοίκους της στο παραλιακό μέτωπο. Ο ηλεκτρικός σιδηρόδρομος συνδέει για περισσότερα από 100 χρόνια την πόλη με το λιμάνι του Πειραιά και την παραθεριστική ζώνη της Κηφισιάς, ενώ σημαντική παρακαταθήκη άφησαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 με τη σύνδεση της πόλης με το μετρό το οποίο παρέχει πρόσβαση σε περιοχές του λεκανοπεδίου και στον αερολιμένα της Αρτέμιδος στα Μεσόγεια. Αμέτρητοι επαγγελματίες αυτοκινητιστές συμπληρώνουν το χάρτη της συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης, διανύοντας χιλιόμετρα καθημερινά για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών της πολυάσχολης πρωτεύουσας.
Η Αθήνα υποδέχεται τους επισκέπτες της μέσω του καλαίσθητου σταθμού του τρένου στον Κολωνό, με οργανωμένες λεωφορειακές γραμμές και τρόλεϊ να συνδέουν και τις πιο απόμακρες συνοικίες της, ενώ το τραμ στην Πλατεία Συντάγματος ταξιδεύει τους κατοίκους της στο παραλιακό μέτωπο. Ο ηλεκτρικός σιδηρόδρομος συνδέει για περισσότερα από 100 χρόνια την πόλη με το λιμάνι του Πειραιά και την παραθεριστική ζώνη της Κηφισιάς, ενώ σημαντική παρακαταθήκη άφησαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 με τη σύνδεση της πόλης με το μετρό το οποίο παρέχει πρόσβαση σε περιοχές του λεκανοπεδίου και στον αερολιμένα της Αρτέμιδος στα Μεσόγεια. Αμέτρητοι επαγγελματίες αυτοκινητιστές συμπληρώνουν το χάρτη της συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης, διανύοντας χιλιόμετρα καθημερινά για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών της πολυάσχολης πρωτεύουσας.
Η καθημερινότητα στην Αθήνα τρέχει με ταχείς ρυθμούς και υπάρχει η ανάγκη γρήγορης σύνδεσης των πολυάριθμών σημείων ενδιαφέροντος, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, το Βυζαντινό Μουσείο, το Νομισματικό Μουσείο, το Μουσείο Μπενάκη και η Τεχνόπολις των Αθηνών όπου στεγάζεται το Βιομηχανικό Μουσείο. Στο Σαρόγλειο γίνονται δεξιώσεις της Λέσχης Αξιωματικών των Ενόπλων Δυνάμεων, ενώ στο Ζάππειο Μέγαρο, κοντά στο Καλλιμάρμαρο Στάδιο, έχουν πραγματοποιηθεί ορισμένες από τις πιο ιστορικές συναντήσεις της νεότερης και σύγχρονης ιστορίας του ελληνικού κράτους.
Το Ξενοδοχείο της Μεγάλης Βρετάνιας φημίζεται παγκοσμίως για τις υπηρεσίες του, ενώ το Αρχαιολογικό Μουσείο των Αθηνών αποτελεί τοπόσημο της οδού Πατησίων. Το καινούργιο με το παλιό προσπαθεί με επιτυχία να συνδυάσει το Μουσείο της Ακρόπολης, σε ένα τόπο μεγάλου αρχαιολογικού και ιστορικού ενδιαφέροντος όπου τουρίστες καταφθάνουν καθ' όλη τη διάρκεια του έτους για να δουν από κοντά την Ακρόπολη, το Ερεχθείο και πολλά άλλα μνημεία των κλασικών και ρωμαϊκών χρόνων.
Το Ξενοδοχείο της Μεγάλης Βρετάνιας φημίζεται παγκοσμίως για τις υπηρεσίες του, ενώ το Αρχαιολογικό Μουσείο των Αθηνών αποτελεί τοπόσημο της οδού Πατησίων. Το καινούργιο με το παλιό προσπαθεί με επιτυχία να συνδυάσει το Μουσείο της Ακρόπολης, σε ένα τόπο μεγάλου αρχαιολογικού και ιστορικού ενδιαφέροντος όπου τουρίστες καταφθάνουν καθ' όλη τη διάρκεια του έτους για να δουν από κοντά την Ακρόπολη, το Ερεχθείο και πολλά άλλα μνημεία των κλασικών και ρωμαϊκών χρόνων.
Μεγάλη άνθιση γνωρίζουν στην Αθήνα το εμπόριο και ο τομέας της ψυχαγωγίας, με πληθώρα επώνυμων καταστημάτων και βιοτεχνιών, θεάτρων, κινηματογράφων, κέντρων διασκέδασης και γκαλερί να συμπληρώνουν το καρέ της καθημερινότητας Αθηναίων και επισκεπτών. Καφέ για απαιτητικά γούστα και εκπλεπτυσμένα εστιατόρια αποτελούν τόπο συνάντησης για τον ελεύθερο χρόνο και τα επαγγελματικά ραντεβού, ενώ ορισμένα από τα πολυτελή και σύγχρονα εμπορικά της κέντρα είναι το Attica, το City Link, Athenian Capitol, Athens Heart κ.α. Στο Μέγαρο Μουσικής έχουν φιλοξενηθεί ορισμένες από τις ωραιότερες συναυλίες και εκθέσεις παγκόσμιου ενδιαφέροντος, ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που επισκέπτονται την Αθήνα για τους σκοπούς του συνεδριακού τουρισμού.
Το Πεδίον του Άρεως με το άγαλμα της προστάτιδος θεάς Αθηνάς στη δυτική είσοδό του, έπειτα κι από τη ριζική ανάπλασή του αποτελεί έναν από τους πιο δημοφιλείς τόπους πρασίνου και περιπάτου, με τα Δικαστήρια της οδού Ευελπίδων να υψώνονται σε κοντινή απόσταση. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσίάζει το Αττικό Άλσος στο βόρειο άκρο της πόλης, ως δημοφιλής εκδρομικός και αθλητικός προορισμός των κατοίκων, όπως επίσης το γραφικό άλσος της Φιλαδέλφειας με τη λιμνη, το σινεμά και το μύλο. Η Ηλιούπολη είναι ο συνοικισμός των πλατειών, φημιζόμενη για την άρτια κυκλική της ρυμοτομία και τους καταπράσινους κόμβους της, ο Βύρωνας είναι γνωστός για τα πολιτιστικά του δρώμενα στο Θέατρο Βράχων "Μελίνα Μερκούρη" και η Καισαριανή για τις αποδράσεις των κατοίκων στον Υμηττό και την Ιερά Μονή.
Στους συνοικισμούς του Υμηττού και της Φιλαδέλφειας είναι έκδηλο το ανατολίτικο αρχιτεκτονικό στυλ από τα παράλια της Μικράς Ασίας, ακόμα και σε καινούργιες κατασκευές στους πεζοδρόμους τους, με τους αρχιτέκτονες να σέβονται τον παραδοσιακό ρυθμό των περιοχών και να ξεκουράζουν το μάτι του επισκέπτη από τον κλασικισμό της Αθήνας.
Στους συνοικισμούς του Υμηττού και της Φιλαδέλφειας είναι έκδηλο το ανατολίτικο αρχιτεκτονικό στυλ από τα παράλια της Μικράς Ασίας, ακόμα και σε καινούργιες κατασκευές στους πεζοδρόμους τους, με τους αρχιτέκτονες να σέβονται τον παραδοσιακό ρυθμό των περιοχών και να ξεκουράζουν το μάτι του επισκέπτη από τον κλασικισμό της Αθήνας.
Πραγματικά η περιήγηση στους ειδυλλιακούς τόπους των Αθηνών δεν τελειώνει ποτέ, καθώς η υπερσυγκέντρωση τόσων σπουδαίων κτισμάτων, μνημείων, τοποσήμων της περιπετειώδους ιστορίας της καθιστά την επίσκεψη μια μοναδική εμπειρία. Δικαίως η Αθήνα θεωρείται ο υπ' αριθμόν ένα τουριστικός προορισμός κατά τη μετάβαση στην Αττική, τόσο για τον Έλληνα αλλά και τον ξένο επισκέπτη. Ένας απλός οδηγός δε θα μπορούσε να χωρέσει όλες τις πολυποίκιλες πτυχές της ιστορίας των Αθηνών και δε μένει στον περιπατητή παρά να αποφασίσει να την περπατήσει και να αφεθεί στην αίγλη της. Για πλούσιο οπτικό υλικό μπορείτε να μεταβείτε στο πολυμεσικό αρχείο>